Nasze dane to niezwykle cenny towar. Powinniśmy więc o nie dbać i nie dopuszczać do tego, by trafiły w ręce niepowołanych osób. Nie inaczej jest w sieci. Internet to wspaniała usługa, ale korzystanie z niego niesie za sobą wiele różnych niebezpieczeństw. Większość firm wręcz poluje na nasze prywatne dane, historię wyszukań i inne informacje, które mogłyby ułatwić wciśnięcie nam różnego rodzaju usług lub towarów. Nie brzmi strasznie? No to wyobraźmy sobie, że nasze dane posłużą komuś do prowadzenia szemranych interesów lub też zostanie na nas wzięta pożyczka? To wygląda już dużo gorzej, dlatego powinniśmy zadbać o to, by surfując po sieci, pozostawiać za sobą jak najmniej wrażliwych danych. Pomóc może nam w tym sieć TOR, o której zaraz dowiemy się nieco więcej.
Co to jest TOR?
TOR to wirtualna anonimowa sieć pozwalająca na zacieranie śladów w Internecie. Dzięki zastosowaniu tzw. cebulowego trasowania drugiej generacji analiza ruchu sieciowego jest praktycznie niemożliwa. Użytkownicy mogą więc przeglądać zasoby Internetu prawie w pełni anonimowo. Głównym celem korzystania z sieci TOR jest możliwość ominięcia cenzury, mechanizmów filtrowania sieci, a także wszelkich ograniczeń, jak np. blokady regionalne.
Korzystając z sieci TOR, należy jednak pamiętać, że nie oferuje ona całkowitej anonimowości. W teorii możliwe jest wyśledzenie użytkownika, ale wymaga to naprawdę dużych środków oraz odpowiedniego zaplecza technologicznego. Osoby prywatne nie mają dostępu do tego typu narzędzi, dlatego też zdarza się to bardzo rzadko, ale już np. w Stanach Zjednoczonych, dzięki zastosowaniu odpowiednich przepisów prawnych, agencje rządowe mogą bez problemu wytropić konkretną osobę.
Jak działa sieć TOR?
Aby lepiej zrozumieć zasadę działania sieci TOR, przyjrzymy się wpierw temu, jak wygląda normalne połączenie internetowe.
Wpisując adres witryny, którą chcemy odwiedzić, w przeglądarkę, wysyłane jest żądanie dostępu pod konkretny adres IP należący do serwera danej strony internetowej. Nasze IP oraz godzina połączenia trafia do dostawcy internetu, z którego usług korzystamy, a także zostaje udostępnione ludziom odpowiedzialnym za obsługę techniczną danej strony internetowej.
Korzystając z sieci TOR, wysyłamy zapytanie, które trafia do pierwszego serwera, gdzie zostaje zaszyfrowane i przesłane dalej przez kilka innych węzłów ulokowanych na całym świecie. Dopiero ostatni serwer otrzymuje kod, pozwalający odszyfrować nasz pakiet danych i wysłać go, już w normalny sposób, do witryny, którą chcemy odwiedzić.
Nasz dostawca internetu widzi więc tylko IP, którym się posługujemy oraz godzinę nawiązania połączenia, a strona www, z którą się łączymy, otrzymuje jedynie adres IP ostatniego serwera w sieci TOR. Nie ma więc fizycznej możliwości, by prześledzić naszą internetową historię i powiązać ze sobą wszystkie odwiedzane witryny.
Jak korzystać i gdzie pobrać przeglądarkę TOR?
Każdy z nas może całkowicie za darmo i bez żadnych konsekwencji skorzystać z sieci TOR. Żeby to zrobić, potrzebujemy tylko zainstalować na naszym komputerze specjalną przeglądarkę, która została przygotowana tylko i wyłącznie na potrzeby tego projektu.
Udajemy się na stronę www.torproject.org i w prawym górnym rogu (lub w centrum) ekranu szukamy przycisku „Download Tor Browser”. Klikamy go i na stronie, która się wyświetli, wybieramy opcję „Download in another language or platform”. Na liście wyszukujemy opcji „Polszczyzna (pl)” i klikamy w przycisk pobierania wersji dla naszego systemu operacyjnego.
Po zainstalowaniu programu musimy tylko ustawić typ połączenia (w większości przypadków najlepiej będzie pozostawić ustawienia domyślne) i już po kilkunastu sekundach automatycznej konfiguracji sieć TOR stanie przed nami otworem.
Zanim przejdziemy do surfowania, warto jeszcze zajrzeć w ustawienia przeglądarki i wybrać jak bardzo chcemy chronić swoją prywatność. Na początku poleca się zaznaczyć wszystkie checkboxy i ustawić poziom bezpieczeństwa na „niski”. Pozwoli nam to na w miarę komfortowe przeglądanie stron internetowych, przy jednoczesnym zachowaniu prywatności.
Niektóre serwisy internetowe nakładają na użytkowników sieci TOR pewne ograniczenia, dlatego nie zawsze jesteśmy w stanie skorzystać ze wszystkich usług oferowanych użytkownikom łączącym się w normalny sposób.
Korzystanie z sieci TOR – podstawowe zasady
Każdy z nas może bez żadnych problemów skorzystać z sieci TOR. Pamiętajmy jednak o tym, że nie jesteśmy sami, a węzły mają ograniczoną przepustowość. W celu zachowania optymalnej wydajności utrzymywanych przez ochotników serwerów należy koniecznie przestrzegać następujących reguł:
- Wysyłanie dużych pakietów danych – Przesyłanie dużych plików przy pomocy sieci TOR jest bardzo źle postrzegane i wpływa negatywnie na komfort pracy innych użytkowników.
- Korzystanie z sieci torrent – Protokoły torrent nie powinny być wykorzystywane, gdyż zazwyczaj służą one do pobierania nielegalnych treści. Pobierane w ten sposób pliki zapychają także łącze, utrudniając korzystanie z sieci TOR innym użytkownikom.
- Przesyłanie spamu – Rozsyłanie spamu jest domyślnie zablokowane, a sam proceder uznawany za niestosowny.
